Ұлттық онкологиялық ғылыми орталықта каротидті хемодектоманы хирургиялық емдеудің кешенді тәсілін талдау (Нұр-Сұлтан, Қазақстан)
Кілт сөздер:
каротидті дененің ісігі, хемодектома, тамырлы неоплазма, каротидті бассейн, каротидті артериялардың реконструкциясы, эндоваскулярлық эмболизацияАңдатпа
Өзектілігі: Каротидті химодектомалар (КХ) барлық бас және мойын ісіктерінің арасында 0,01% жағдайда кездеседі. КХ қатерлі түрі 5-15% жағдайда байқалады. Каротид артерияларына тығыз бекітілуіне және ісіктің кең өсуіне байланысты операция кезінде негізгі қан тамырлары мен ми жүйкелері зақымдану қаупі жоғары, бұл өмірге қауіпті қан кетудің тез дамуына келтіруі мүмкін. Қазіргі кезеңде КХ радикалды алып тастау кезінде қан жоғалтуды азайту үшін КХ тамақтандыратын артерияларды операция алдындағы
эмболизациялау (КХОАЭ) әдісі қолданылады.
Мақсаты: КХОАЭ арқылы КХ бар пациенттердің операция алдындағы дайындығының нәтижелерін бағалау; Қазақстан Республикасында осы аурудың ағымдағы мәртебесін анықтау үшін КХ-мен сырқаттанушылыққа мультицентрлік зерттеу жүргізу қажеттілігін негіздеу.
Әдістерi: Барлық пациенттерде анамнез жиналды, аспаптық диагностикалық зерттеулер (ультрадыбыстық зерттеу (УДЗ), компьютерлік томографиялық ангиография (КТА)) жүргізілді. Luna-Ortiz et al. (2006) модификацияланған Shamblin (1971) бойынша КХ классификациясы қолданылды. (2006). КХ-ны радикалды жою алдында дайындық үшін ПЭКХ қолданылды. КХ радикалды алып тастау тактикасы Shamblin классификациясы бойынша KX түріне байланысты таңдалды.
Нәтижелері: 9 пациенттің 7 пациентінде негізгі шағым мойынның ісігіне, қалғандары ауырсыну мен дисфагияға қатысты. 4 па-
циентте КХ сол жақта, 5 пациентте – оң жақта орналасқан. 1 пациентте КХ I түрі Shamblin, 5 пациентте II түрі Shamblin, 3 пациентте III түрі Shamblin болды. 8 жағдайда КХОАЭ жүргізілді, 1 пациентке КХОАЭ-сіз радикалды операция жасалды. 8 жағдайда КХ оперативті алып тастуы жүргізілді, 1 науқас емдеудің екінші кезеңіне келмеді. 2 жағдайда артериялық қайта құру жүргізілді. Ісіктің орташа мөлшері – 27,4 см 3. КХ радикалды алып тастау кезінде айтарлықтай қан кетпеді, бұл эмболиялық агенттің болуымен байланысты. Орташа қан жоғалту – 750 мл, реинфузия – 243,3 мл құрады.
Қорытынды: Қазақстанда КХ ауруының жағдайы әлі зерттелген жоқ, көп орталықты зерттеуді бастау қажет. УДЗ және КТА негізінде ерте диагностикалау пациентті уақтылы және тиімді хирургиялық емдеумен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. КХОАЭ ісік резекциясын орындау үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз етті.
