2014-2019 жылдары Қазақстанда сүт безі обырымен ауыратын науқастардың аурушаңдық, молекулярлық диагностикасы мен емдеу динамикасы
DOI:
https://doi.org/10.52532/Кілт сөздер:
сүт безі обырының бастапқы ауруы, HR-оң HER2-теріс метастатикалық сүт безі обыры (HR+/HER2- мСБО), эндокриндік терапия, CDK 4/6, PalbociclibАңдатпа
Өзектілігі: Globocan мәліметтері бойынша, Қазақстан Республи-касында (ҚР) 2020 жылы сүт безі обырының 4390 жаңа жағдайы және осы аурудан 1654 өлім тіркелді. Сүт безі обырының молекулалық диагнозына жағдайды анықтау кіреді рецепторлар гормоны (HR), HER2 және Ki-67, бұл тиімді емдеу стратегиялары бар HR+ ісіктері бар пациенттерді диагностикалауға мүмкіндік береді.
Əдістер: 2014 жылғы 1 қаңтардан бастап 2019 жылғы 31 желтоқсанға дейін онкологиялық науқастардың электрондық тіркелімінде сүт безі обыры диагнозымен тіркелген 18 жастан асқан әйел жынысты пациенттерде бастапқы сырқаттанушылық, молекулярлық диагностика және емдеу схемаларының деректерін ретроспективті талдау.
Нәтижелері: Зерттеу кезеңінде (2014-2019 жылдар) жыл сайын тіркелетін сүт безі обырының жаңа жағдайларының саны екі есе өсті, бастапқы сырқаттанушылық 46,9%-ға ұлғайды. Сонымен қатар, динамикада сүт безі қатерлі ісігінің жергілікті таралған және дамы-ған түрлерінің үлесі төмендеді. Люминальды сүт безі обырының үлесі (HR+/HER2-) жаңа жағдайлардың арасында 17,9%-дан 30%-ға дейін өзгерді. Химиотерапия және эндокринді гозерелин, бусерелин, лейпрорелин және фулвестрант терапиясы HR+ сүт безінің қатерлі ісігі тера-пиясының бірінші және екінші желісінің стандарты болып табылады.
Фулвестрантты қолдану көрсеткіштері кеңейгеннен бері, ол HR+ сүт безі обырының дамыған сатысындағы пациенттердің 50%-дан астамында бірінші кезектегі терапия ретінде қолданылады.
Қорытынды: Сүт безі обырымен алғашқы сырқаттанушылықтың өсуін және ҚР-да сүт безі обырының жергілікті-таралған және асқынған жағдайлары үлесінің төмендеуін 40-тан 70 жасқа дейінгі әйелдерді сүт безі обырына маммографиялық скринингпен қамтудың ұлғаюымен түсіндіруге болады. Халықаралық нұсқаулықтар HR+/ HER2 – метастатикалық сүт безі обыры бар әйелдерге мақсатты терапиямен немесе онсыз гормондық терапияны тағайындауды ұсынғанымен, висцеральды дағдарыс болмаса да, химиотерапияны алдын-ала қолдану ҚР-да жиі кездеседі. Палбоциклиб CDK4/ 6 ингибиторларын гормондық терапиямен бірге қолдану 2019 жылдан бастап қол жетімді болды.